Klieven van het tongriempje

Wat is een tongriem en lipbandje?

In beide gevallen is het een dun vliesje dat heel vroeg in de zwangerschap ontstaat en eigenlijk snel daarna ook weer weg zou moeten trekken. Het tongriempje zit aan de onderkant van de tong en loopt naar de binnenkant van de onderkaak, een lipbandje loopt van de binnenkant bovenlip naar de buitenkant bovenkaak. Bij ca 3 op de 100 baby’s blijft het tongriempje aanwezig. Het komt meer voor bij jongens dan bij meisjes en er is een erfelijke factor aanwezig. Omdat het korte tongriempje het meeste voorkomt en ook de meeste problemen geeft spreken we hieronder alleen daarover, maar de behandeling van het korte lipriempje is hetzelfde.

Welke problemen geven een te kort tongriempje?

Vaak zie je het al als je baby een te korte tongriem heeft: als hij/zij huilt ontstaat er een hartvorm van de tong. Ook komt de tong vaak niet voorbij de lipjes bij het uitsteken en krult hij niet helemaal omhoog bij het huilen. Doordat de tong dus beperkt is in zijn beweging kun je je voorstellen dat hij niet goed kan doen waarvoor hij bedoelt is. Een pasgeboren baby gebruikt de tong bij het drinken. Vooral bij de borstvoeding is het erg belangrijk dat de tong de tepel goed achter in de keel kan brengen en ook daar kan houden. De tong masseert de tepel en behoudt het vacuüm, terwijl de kaakbeweging de klieren achter de tepelhof stimuleert om de melk te laten stromen. Lukt dit niet goed dan is het drinken inefficiënt en komen problemen als pijn bij het voeden, tepelkloven, te weinig melkproductie en stille ondervoeding, borstontstekingen en dus het niet slagen van de borstvoeding vaker voor.

Ook op latere leeftijd bij het niet behandelen van de korte tongriem zijn er problemen te verwachten. Spraakproblemen door het niet goed kunnen bewegen van de tong, likken van ijsjes en zoenen zijn de meest bekende, maar ook slechtere mondhygiëne en daardoor meer gebitsproblemen zijn vaak voorkomende problemen.

Wat kun je eraan doen?

De behandeling van een te korte tongriem bestaat uit het zogeheten klieven ervan. Het vliesje wordt ingeknipt, waardoor de spanning die erop staat wegvalt en de tong zijn beweeglijkheid krijgt. Als het een jonge baby betreft (tot 6 weken oud) kan dat vaak door een gespecialiseerde verloskundige of huisarts gedaan worden. Dit is een eenvoudige en pijnloze ingreep en kan gewoon thuis of op de praktijk gedaan worden. Na de 6 weken begint de aanleg van zenuwen in de tongriem en wordt er over het algemeen gewacht tot het kind ouder dan 1 jaar is om nog te klieven. Het klieven na 1 jaar wordt dan door een KNO arts gedaan onder algehele narcose.

Soms is er sprake van een verborgen tongriempje. Dit geeft ook de zelfde borstvoedingsproblemen, alleen is het niet goed te zien. Omdat het moeilijker in beeld te brengen is, zullen we bij een vermoeden hiervan je altijd verwijzen naar een gespecialiseerde KNO arts.

Hoe gaat het klieven in zijn werk?

De baby wordt even ingebakerd om het graaien van de armpjes te vermijden. Het hoofdje wordt door een tweede persoon vastgehouden. Dit gedeelte vinden de meeste baby’s niet leuk, waardoor ze gaan huilen. Dat lijkt heel zielig, maar is wel zo handig voor het klieven: de tong gaat namelijk omhoog en de behandelaar heeft goed zicht op de tongriem. Met een sleufsonde wordt de tong een beetje omhoog en naar achteren geduwd, waardoor er nog beter zicht is en de tong ook beschermd wordt. Met een kleine stomppuntige schaar zet de behandelaar een knipje in de tongriem (soms zijn er 2 knipjes nodig) en zal daarna met een gaasje het restje riem nog wat verder wegduwen (op natuurlijke manier verder inscheuren). Soms is er een beetje bloedverlies en dit kan variëren van een roze druppeltje tot een rode plek ter grootte van 2 euro op het gaasje dat gebruikt wordt. Het beste is om na het klieven meteen te voeden, dat geeft niet alleen troost, maar stelpt ook het bloeden heel goed. Vaak merk je meteen verschil bij het voeden.

Als een baby zo jong gekliefd wordt is er geen risico op complicaties. Soms is het wel nodig om nog een lactatiekundige te laten komen om te helpen met het nieuwe drinken dat je baby moet gaan doen, niet in alle gevallen weet de baby meteen hoe hij om moet gaan met de nieuwe bewegingsvrijheid van zijn tong.

Meer informatie